Do Sankt Petersrburga (ros. Санкт-Петербург) przyjechaliśmy śladami Bonda, w końcu to miasto gdzie kręcono „Goldeneye”. Ale nawet bez tego warto zwrócić uwagę na to niesamowite i piękne miasto jakim jest Petersburg. Zostało ono zbudowane od podstaw na życzenie cara Piotra I. Założono je w 1703 roku i zaczęto budować według planu. Budowa kosztowała wiele krwi, pomysł był ważniejszy niż ludzkie życie, ale dziś Sankt Petersburg to jedno z tych miast, którego projekt nie ma sobie równych.

Historia Petersburga

Powstanie Petersburga jest efektem ambicji nie tylko Piotra Wielkiego, ale dynastii Romanowów. Przez lata czynili oni wielkie starania o to by Rosja zyskała dostęp do morza Bałtyckiego. Rosja toczyła o te ziemie tak zwaną III wojnę północną w latach 1700 – 1721 ze Szwecją. Budowa nowego miasta miała więc być symboliczna, po pierwsze znajdowało się ono przy Bałtyku, czyli nowo zajętych ziemiach. Po drugie zaś Rosja chciała pokazać światu swoją potęgę, więc kosztów nie szczędzono. Tereny, którymi wówczas dysponowali, były dość marne. Poza Wyspą Zajęczą na której wzniesiono twierdzę Pietropawłowską, resztę miasta należało osuszać. Znajdowały się tu bagna i tereny zalewowe. Miasto zaczęto wznosić 16 maja (27 maja w kalendarzu gregoriańskim) 1703. Sprowadzono wielu robotników, wielu z nich poniosło tu śmierć, a także ściągnięto wybitnych architektów europejskich. Miasto miało lśnić. Zwłaszcza, że od 1721 stało się de facto stolicą Imperium Rosyjskiego (formalnie przeniesiono ją z Moskwy w 1730).

Nazwa miasta została nadana na cześć św. Piotra, imiennika cara Piotra Wielkiego. Początkowo był to Sint Petersburg, gdyż przyszyły car spędził lata młodości w Holandii. Dopiero potem nazwę zniemczono. Podczas I wojny światowej, by zlikwidować niemieckie powiązanie, miasto nosiło nazwę Pietrogród, zaś po wojnie już Leningrad. Nazwę Sankt Petersburg przywrócono dopiero w 1991. Oficjalna polska nazwa to Petersburg, acz uznaje się stosowanie pełnej nazwy warunkowo. Rosjanie zaś często określają to miasto mianem Piter. Poniekąd dokładnie taki tytuł ma książka z uniwersum Metro 2033 osadzona w tym mieście. Bywa też określany czasem Miastem Kości bądź Paryżem Północy. Dziś Petersburg to jedno z najważniejszych gospodarczo i kulturalnie miast w Rosji, drugie po Moskwie.

Sankt Petersburg: Twierdza Pietropawłowska

Najstarsza część miasta to okolice twierdzy Pietropawłowsk. Poza murami, plażą i terenami rekreacyjnymi znajduje się tu Sobór Piotra i Pawła, a w nim grobowce Romanowów. Twierdza powstała początkowo jako bastion obronny w czasie walk ze Szwedami, dziś jest najstarszą częścią miasta. Zabytkową ale i rekreacyjną. Tu organizowane są różne imprezy plenerowe. Tu także przychodzą ludzie poplażować nad brzegiem Newy.

Sankt Petersburg śladami Bonda: Newski Prospekt

Serce miasta to oczywiście Newski Propsekt, długa ulica, w dużej mierze handlowa. Tu znajduje się wiele sklepów oraz między innymi Sobór Kazański. Pełna nazwa to Sobór Kazańskiej Ikony Matki Bożej. Ta neoklasycystyczna, monumentalna budowla jest wzorowana na bazylice św. Piotra w Watykanie. Powstała na początku XIX wieku. Dziś jest jednym z najważniejszych centrów odradzającej się w Rosji religijności. Jest dość charakterystyczną częścią Sankt Petersburga, więc nic dziwnego, że pojawiła się w „Goldeneye” z 1994 z Priecem Brosnanem, pierwszym Bondzie kręconym naprawdę w Rosji. Oczywiście jako element tła. Wcześniejsze produkcje formalnie miejscami działy się w ZSRR, ale do upadku bloku wschodniego, nie było szans, by nagrywano film w prawdziwych lokacjach. Bond był jedną z pierwszych, wielkich zachodnich produkcji, która powstała w Rosji.

Jednak najbardziej zapadające w pamięć sceny kręcono trochę z boku Newskiego Prospektu, na wybrzeżu rzeki Mojki. Tam James Bond jeździł czołgiem. Oczywiście wiele z tych interesujących ujęć nakręcono w studio. Tam też zbudowano przedziwny pomnik pegaza z jeźdźcem. W Petersburgu nie ma czegoś takiego, to tylko wymysł filmowców. Prawdę mówiąc jest wiele pomników konnych, ale żaden nie przypomina tego pegaza. Niemniej jednak miasto doskonale widać w „Goldeneye”. Warto też dodać, że część scen rozgrywających się w Petersburgu, jak np. wnętrza cerkwi, kręcono w Londynie.

Zaś po samych kanałach można sobie popływać. Są organizowane różne wycieczki, także Mojką oraz Newą. To z pewnością jedna z fajniejszych atrakcji, zwłaszcza że kanały w Sankt Petersburgu są dość rozległe. Ze względu na ilość kanałów miasto bywa czasem nazywane Wenecją Północy. Przy kanałach zaś tętni życie z knajpami oraz spacerują turyści.

Ermitaż w Petersburgu

Kolejnym miejscem, które musiało znaleźć się w Bondzie jest chyba jedno z najbardziej znanych muzeów na świecie. Ermitaż, czyli Pałac Zimowy. Tu przybywa mnóstwo turystów. Tak więc dostanie się tu może być trochę trudne. Naprzeciwko Ermitażu znajduje się budynek Sztabu Generalnego (także widoczny w filmie). Przed nim jest duży plac Pałacowy, pełny ludzi praktycznie o każdej porze dnia i nocy (zwłaszcza w lecie). W okolicy Rosjanie potrafią tańczyć, śpiewać, pić alkohol, a przede wszystkim dobrze się bawić. Jest to bardzo klimatyczne miejsce, zwłaszcza, że jest już blisko Newy, więc można sobie pójść nad wodę. Sam Pałac Zimowy został zbudowany na życzenie carycy Elżbiety i był wzorowany na Wersalu.

Sankt Petersburg: Sobór św. Izaaka

Jeszcze jedno miejsce, które da się wychwycić na filmie to Sobór św. Izaaka. Dość charakterystyczny budynek, oczywiście znajduje się w tle, ale w filmie jest. Bond przejeżdża obok czołgiem. To dawna cerkiew, obecnie już zamieniona na muzeum. Ale przy tym zadbana i odremontowana. Lśni swoim przepychem. Można też wykupić wejściówkę na kopułę, skąd da się obejrzeć miasto. Obok znajdują się także budynki admiralicji z charakterystycznym szpicem. Sam sobór św. Izaaka to największa świątynia w mieście (i druga w Rosji). Powstawał w pierwszej połowie XIX wieku i jest jedną z największych świątyń kopułowych. W czasach radzieckich został zamieniony w muzeum ateizmu.

Rzeka Newa, mosty i kanały

Ostatnim filmowym miejscem jest kanał rzeki Newy, a przede wszystkim budynek muzeum zoologicznego na wyspie Wasilewskiej. To kolejny z „zaliczonych” elementów Petersburga. Na samej wyspie znajdują się też inne muzea, w tym sztuki, jakby komuś po Ermitażu było mało. Kanał ten prowadzi do Zatoki Fińskiej Bałtyku.

Skoro już przy kanałach jesteśmy, to oprócz standardowej wycieczki po nich, warto wybrać się na jeszcze jedną, która zaczyna się o drugiej w nocy. Wtedy otwierają się mosty na Newie, tak by statki towarowe mogły się przedostać przez miasto. Sprawa jest dość techniczna, ale zamieniono ją w niesamowitą atrakcję turystyczną. Mosty są oświetlone, więc w nocy bardzo ładnie to wygląda, gdy się otwierają i zamykają. W przypadku niektórych dodatkowo mamy muzykę. Nic dziwnego, że co noc tuż przed Ermitażem gromadzi się wielu gapiów. To coś, co jest dość unikalną atrakcją na skalę światową. Co więcej są też wycieczki na stateczkach, by móc lepiej obserwować tę techniczną rewię z wody.

Stacje metra w Petersburgu

Zostawiając już Bonda, Sankt Petersburg to miasto, w którym jest naprawdę wiele do zobaczenia. Łączy pięknie różne okresy historyczne, carską Rosję, ZSRR i czasy współczesne. Każde z nich zostawiło swoje piętno. Widać to w różnych miejscach, choćby w metrze. Metro tutaj działa na żetony. Kupuje się je i płaci za każde wejście na stację. W przypadku bagażu, jak jesteśmy w stanie je przenieść, to też nikt nie robi problemu. Ale to co naprawdę jest istotne to same stacje, które są wykończone w różnych stylach. Jedne pozostały socrealistyczne, inne odwołują się właśnie do carskiej Rosji. Choćby jedna poświęcona Aleksandrowi Newskiemu. Znajduje się bardzo blisko cerkwi, a właściwie Ławry Aleksandra Newskiego. Są też nawiązujące do rewolucji, socjalizmu, ale też z Puszkinem.

Sama ławra jest jedną z najstarszych budowli w mieście. Jej budowę zaczęto w 1710. Lokalizacja sugerowała, że to miejsce bitwy z 1240, kiedy to książę Aleksander Newski pokonał Szwedów. Dopiero wiele lat później przeniesiono tu jego relikwie.

Sobór na Krwi i carska Rosja

Jedną z najciekawszych cerkwi jest Cerkiew Na Krwi, zwana także Soborem Zmartwychwstania Pańskiego, także zamieniona na muzeum. Znajduje się dość blisko Soboru Kazańskiego i Newskiego Prospektu, jednak bardzo się wyróżnia, dlatego że jest  w moskiewskim stylu. Na zewnątrz wygląda dość bajkowo. W środku zaś zdobienia przytłaczają. Powstała pod koniec XIX wieku. Zaś z pozostałych świątyń warto zwrócić też uwagę na monastyr Smolny, nieczynny już żeński zakon.

Sankt Petersburg śladami literatury

Petersburg to też miasto książek. Rosjanie czytają całkiem sporo, ale tym razem chodzi o coś zupełnie innego, nawet nie o wspomnianego Puszkina, który tu mieszkał. Akcja „Zbrodni i Kary” Fiodora Dostojewskiego dzieje się w tym mieście. Autor opisywał prawdziwe lokacje, więc kto wie, może to dobra alternatywa dla filmowych szlaków. Prawdę mówiąc nawet taki opis można znaleźć w sieci. Natomiast pozostając przy literackich wspomnieniach, przez krótki okres w Petersburgu mieszkał Adam Mickiewicz. Do dziś można oglądać z zewnątrz dom, w którym mieszkał.

„Aurora” i początek rewolucji

Historycznie warto też zwrócić uwagę na jedno muzeum, przynajmniej z zewnątrz. „Aurorę”. Krążownik, który według propagandy rozpoczął rewolucję październikową. Dziś przyciąga wielu turystów. Bardziej niż jego komunistyczna przeszłość przyciąga ich możliwość obejrzenia dawnego niszczyciela od środka. Niestety, podobnie jak w Ermitażu, trzeba się liczyć z kolejkami. Zwłaszcza, że ilość osób zwiedzających go jednocześnie jest ograniczana.

Leningrad i komunizm

Z czasów komunistycznych zostało tu wiele budynków i pomników. Można się wybrać na Plac Moskiewski, to ewidentnie „zabytek” z poprzedniej epoki, ale robi niesamowite wrażenie, zwłaszcza jak widzi się tam młodzież na deskorolkach. Warto jednak zwrócić uwagę, że Sankt Petersburg to przede wszystkim miasto Lenina. I jest on tu faktycznie wielbiony. To bohater. Stalin jest bardziej tematem, który mieszkańcy i Rosjanie starają się przemilczeć. Nie ukrywają go specjalnie, ale jest naprawdę zmarginalizowany (w przeciwieństwie do gruzińskiego Gori). Carska Rosja, czasy Lenina i obecnie Putina napawa Rosjan dumą i to widać.

Skończymy filmowo. Dawna wytwórnia filmów fabularnych Lenfilm obecnie została przemieniona na kino. Jednak holu można wejść bez biletu i obejrzeć fragmenty dekoracji i dawnych plakatów.

Petersburg ze względu na swoją niesamowitą historię i kulturowe bogactwo jest oczywiście wpisany na listę UNESCO.

Jeśli uważasz, że ten wpis jest przydatny lub interesujący polub nas na Facebooku.