Wśród wielu ciekawych miast w Chorwacji warto zwrócić uwagę na jedno. Najmniejsze miasto nie tylko w Istrii, nie tylko w Chorwacji, czy na Bałkanach, ale najmniejsze na całym świecie. To Hum. Ta wielkość to nie pewnik, sami mieszkańcy mówią, że prawdopodobnie, ale marketingowo działa to dobrze. W każdym razie konkurencji, zwłaszcza znanej, raczej nie ma. Poza wielkością Hum przyciąga również przepiękną, dobrze zachowaną, średniowieczną zabudową.
Hum: Historia i wielkość
Oficjalnie Hum jest osadą należącą do miasta Buzet. Uznaje się je natomiast na najmniejsze miasto świata z powodów historycznych: składa się z dwóch ulic, murów miejskich, wieży zegarowej, kościoła Wniebowzięcia Maryi, cmentarza – wszystko, co prawdziwe miasto mieć powinno. Według spisu ludności z 2011 roku, Hum zamieszkuje 21 osób (dane z innych lat są bardziej rozbieżne od – 13 do 25). Przy odrobinie szczęścia można je wszystkie spotkać. Dodatkowo rokrocznie wybierany jest tu burmistrz, co stanowi lokalną tradycję.
Pierwsze wzmianki o Hum pochodzą z początku XII wieku, kiedy figurowało pod nazwą Cholm (zniekształcone włoskie Colmo). Wieża zegarowa pochodzi z XVI wieku.
Głagolica
Być może najważniejszym zabytkiem Hum są kamienne tablice zapisane głagolicą. Jest to najstarsze pismo słowiańskie, którego powstanie przypisuje się świętym Cyrylowi (właściwie Konstanty) i Metodemu. Chociaż do końca nie wiadomo, czy aby głagolica nie jest wzorowana na jakimś starszym piśmie Słowian. Na ścianie kościoła św. Hieronima (Crkva s. Jeronima) odkryto „graffiti” z XII wieku właśnie zapisane w ten sposób. Dziś ten kościół to właściwie cmentarna kaplica, a jednocześnie najważniejszy zabytek w mieście.
W każdym razie po raz pierwszy przekład ksiąg liturgicznych i Pisma Świętego w języku Słowian pojawił się w IX wieku i powstał w okolicy greckich Salonik, gdzie używano jednego ze słowiańskich dialektów. Ciekawostką jest fakt, że Cyryl i Metody uprosili papieża Hadriana II, by zezwolić na język słowiański w liturgii, obok łaciny, greki i hebrajskiego. Papież wydał zgodę, niestety już jego następca zgodę wycofał. Powrót do liturgii łacińskiej wśród Słowian trwał do XII-XIII wieku, ale zakaz używania języka narodowego spowodował ucieczkę większości Słowian pod zwierzchnictwo Bizancjum, a tym samym przyjęcia prawosławia. Humskie tablice pochodzą z drugiej połowy XII wieku i są jednym z najstarszych zabytków głagolicy. Do dziś głagolica jest używana przez Serbów i Chorwatów w liturgii cerkiewnosłowiańskiej.
Zwiedzanie Hum
Poza bramą miejską, najbardziej okazałym budynkiem jest kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny pochodzący w tej formie z początku XIX wieku. Wcześniej znajdowała się tu inna świątynia, którą przebudowano. Zbudowanie wieży wymagało przesunięcia murów, a tym samym rozszerzenia miasta.
I to byłoby całe Hum, najmniejsze miasto świata. Obecnie jest atrakcją turystyczną i wstęp do niego jest płatny. Właściwie to płatny jest parking przed miastem, ale tutaj to na jedno wychodzi. W mieście jest nieproporcjonalnie dużo sklepów z pamiątkami, wśród których można nabyć lokalną nalewkę. W niewielkiej restauracji można się posilić kawą z ciastkiem lub czymś konkretniejszym, na menu lepiej nie wybrzydzać, bo innej knajpy tutaj nie ma. Miasto naprawdę urokliwie, położone pośród istryjskich gór. Idealne miejsce na krótką przerwę w zwiedzaniu Chorwacji, na upartego można je obejść w 20 minut. Dojazd raczej tylko i wyłącznie samochodem i miejscami jest uciążliwy, gdyż trzeba się przedzierać przez kręte i wąskie ulice, szczęśliwie ruch, nawet ten turystyczny, jest tu naprawdę niewielki.
Jeśli spodobał Ci się wpis, polub nas na Facebooku.
| Szlak chorwacki | ||
| Hum | ||
