„Mroczne widmo” kręcono między innymi w ksarach przy mieście Tatawin. Jeden z nich to Ksar Hadada (lub Ksar Hedada, arab. كصر حدادة). Wyróżnia się on z dwóch powodów, po pierwsze wygląd, po drugie świadomość popularności i potencjału turystycznego „Gwiezdnych Wojen”, co jest dość niespotykane w Tunezji. Tu jednak był przynajmniej pomysł na zarabianie na turystyce, stąd pewnie takie podejście.
![Ksar Hadada, Tunezja](https://www.filmowe-szlaki.pl/wp-content/uploads/2021/01/IMG_0392.jpg)
Spis treści
Ksar Hadada
Jeśli chodzi o wygląd, to ksar zdecydowanie bardziej przypomina stare miasteczko, gdzie domki są ustawione obok siebie i brakuje między nimi placu, wokół którego wznosi się budowla, dziedziniec jest tylko fragmentem zabudowań. W innych ksarach niektóre domki ustawione szeregowo na planie prostokąta, skierowane do wewnętrznego dużego dziedzińca, tu tego brakuje. Reszta to raczej dzielnica dawnych bloków, czy raczej ghorfa jak się je tu nazywa.
![Dawne bloki mieszkalne zaadaptowano na potencjalny hotel.](https://www.filmowe-szlaki.pl/wp-content/uploads/2021/01/IMG_0413.jpg)
Przez to sam ksar jest większy i bardziej zróżnicowany, choć nie sprawia wrażenia tak wysokiego jak ten w Madaninie. Zaś zróżnicowanie budynków widać w dwóch rzeczach. Część wejść do ghorf jest pomalowana: „framugi” są białe. W innych zaś widać kamienie, z których wzniesiono ksar. Niektóre z budynków już się zapadły, więc dodatkowo można zobaczyć ruiny. Z drugiej strony jest też możliwość wejścia na dach i rzucenia okiem na całość. Kolejną ciekawostką jest to, że w okolicy odkrywano skamieniałości. Cześć z nich wykorzystano przy budowie ksaru. Warto przypomnieć, że ksar jest charakterystyczną budowlą dla tej części Afryki Północnej. Ksary występują nie tylko w Tunezji, ale też pobliskich krajach (jak marokański Ajt Bin Haddu).
![Bloki są bardzo blisko siebie.](https://www.filmowe-szlaki.pl/wp-content/uploads/2021/01/IMG_0628.jpg)
Okolice i zwiedzanie ksaru
Wokół Hadady wciąż tli się życie, wznoszą się tu niewysokie góry wykorzystywane przez rolników. Lokalni mieszkańcy uprawiają tu oliwki, hodują kozy i owce. Większość mieszkańców jednak opuściła to miejsce. Tuż przy ksarze znajduje się meczet.
![Ksar Hadada wciąż jest bardzo malowniczym miejscem.](https://www.filmowe-szlaki.pl/wp-content/uploads/2021/01/IMG_0651.jpg)
Sam ksar od lat działa w pełni turystycznie. Kiedyś, jeszcze jak tam byliśmy, działała tam tylko kawiarnia. A niej także dało się wejść na dach i podziwiać tak ksar jak i okolice. Swoją drogą chodzenie po dachach trochę przypomina bazar w Kaszan. Planowano tu także otworzyć hotel. Chyba jednak ostatecznie nie udało się otworzyć tego planu zrealizować, acz cała infrastruktura została tu przygotowana. My korzystaliśmy choćby z działającej kawiarni. Niemniej jednak wystarczy podjechać tu samochodem, zaparkować i można zwiedzić to miejsce. Na publiczny transport nie ma co liczyć. I warto dodać, że to jedno z nielicznych miejsc w tej części Tunezji, które miało pomysł na to, by zarabiać na turystyce.
![Odnowiony fragment ksaru.](https://www.filmowe-szlaki.pl/wp-content/uploads/2021/01/IMG_0659.jpg)
![Ksar widziany z dachu.](https://www.filmowe-szlaki.pl/wp-content/uploads/2021/01/IMG_0665.jpg)
„Gwiezdne Wojny”, Tatooine i Ksar Hadada
Natomiast przy wejściu do ksaru znajduje się tabliczka upamiętniająca kręcenie tu „Gwiezdnych Wojen”, ze wskazaniem kiedy to było i co to był za film. W żadnym innym miejscu w Tunezji nie ma czegoś takiego. Nawet podano datę zdjęć – lipiec 1997. Tak prawdę mówiąc w lipcu to przybyła tu ekipa, zdjęcia faktycznie kręcono w sierpniu. Zaś poza kawiarnią jest też sklepik, tym razem z różnymi pamiątkami, nie tylko berberyjskimi. Acz filmowych zabrakło.
![Ksar Hadada, czyli kwatery niewolników, dom Shmi i Anakina w Mos Espa na Tatooine („Gwiezdne Wojny Część I Mroczne Widmo”).](https://www.filmowe-szlaki.pl/wp-content/uploads/2021/01/ksarhadadatunezjamrocznewidmo.jpg)
Kręcono tu „Mroczne widmo” i część Mos Espy na Tatooine, dokładniej kwatery niewolników i dom Anakina Skywalkera. Widać tu bardzo dobrze rozmowę Qui-Gona i Shmi Skywalker, którzy z oddali spoglądają na młodego Anakina naprawiającego ścigacz. W praktyce scena naprawy ścigacza była nagrywana kilkaset metrów dalej. Sam ksar nawet i bez „Gwiezdnych Wojen” jest uroczą lokacją, której warto poświęcić trochę czasu. Pewne wątpliwości może budzić kwestia bezpieczeństwa, bowiem chodzi się tu po niezabezpieczonych ruinach, więc zaleca się pewną ostrożność, zwłaszcza gdy zagląda się do zniszczonych ghorf lub wchodzi na ich dachy.
![Na dachu w ksarze Hadada można odpoczywać. Tu znajduje się kawiarenka.](https://www.filmowe-szlaki.pl/wp-content/uploads/2021/01/KsarHadada.jpg)
Jeśli spodobał Ci się wpis, polub nas na Facebooku.
Szlak tunezyjski | ||
Ksar Hadada | ||
Szlak filmowy | ||
Ksar Hadada |